Diagnose en preventie van de ziekte van Lyme bij honden: veterinaire klinische richtlijnen

De ziekte van Lyme bij honden is een veel voorkomende en complexe infectieziekte die door teken wordt overgedragen en een ernstige bedreiging vormt voor de gezondheid van honden. De variabele klinische verschijnselen en potentiële chronische complicaties vormen een uitdaging voor de klinische diagnose. Tashikin Animal Health zet zich in voor het leveren van nauwkeurige en betrouwbare diagnostische hulpmiddelen om dierenartsen te helpen de ziekte van Lyme snel te identificeren en effectief te behandelen, en de gezondheid van huisdieren te beschermen. Deze gids is bedoeld om veterinaire collega's een uitgebreide klinische referentie voor de ziekte van Lyme te bieden, die alle aspecten van etiologie tot preventie omvat.

Ziekteoverzicht (Overview)

Etiologie

De ziekte van Lyme bij honden wordt voornamelijk veroorzaakt door bacteriën die behoren tot het *Borrelia burgdorferi* sensu lato complex, waarvan *Borrelia burgdorferi* sensu stricto de belangrijkste pathogene soort in Noord-Amerika is. Deze spirocheet wordt overgedragen door de beet van een geïnfecteerde harde teek.

Epidemiologie

De ziekte van Lyme bij honden komt endemisch voor in verschillende regio's over de hele wereld, met name in het noordoosten en midwesten van Noord-Amerika en in delen van Europa. Volgens het CAPC (Companion Animal Parasite Council) jaarrapport van 2024 is het percentage seropositieve honden met de ziekte van Lyme in sommige delen van de Verenigde Staten maar liefst 15-20%. De geografische verspreiding is nauw verwant aan de habitat van de belangrijkste vectorteken (zoals *Ixodes scapularis* en *Ixodes pacificus*). Infectiepieken komen meestal voor tijdens het warme seizoen (late lente tot herfst) wanneer teken actief zijn.

Transmissieroute

De ziekte van Lyme wordt voornamelijk overgedragen door de beet van een geïnfecteerde teek. Wanneer een teek zich aan een hond hecht om bloed te zuigen, kunnen de Borrelia burgdorferi in het speeksel van de teek het lichaam van de hond binnendringen. Over het algemeen moet een teek zich 24-48 uur of langer hechten en bloed zuigen om de ziekteverwekker effectief over te dragen.

Klinische verschijnselen (Clinical Signs)

Symptomen van de acute fase (Common Lyme disease in dogs symptoms)

Koorts: Een verhoogde lichaamstemperatuur is een veel voorkomend vroeg symptoom.
Kreupelheid: Een van de meest karakteristieke symptomen, meestal gemanifesteerd als plotselinge, migrerende gewrichtspijn en kreupelheid ("shifting-leg lameness"). De gewrichten kunnen gezwollen en gevoelig zijn.
Gezwollen lymfeklieren: Lokale lymfeklieren in de buurt van de tekenbeet of systemische lymfeklieren kunnen gezwollen zijn.
Lethargie, verlies van eetlust: Zieke honden kunnen depressief en minder actief zijn.

Chronische fase en complicaties (Chronic Lyme disease symptoms dogs)

Sommige honden kunnen chronische Lyme ontwikkelen, met symptomen die maanden of zelfs jaren aanhouden.
Lyme nephritis (Lyme-nefritis): Een ernstige complicatie, gemanifesteerd als proteïnurie, azotemie, braken, gewichtsverlies en andere glomerulaire nefritissymptomen, met een over het algemeen slechte prognose. Het wordt aanbevolen om de urine-eiwit/creatinine-ratio (UPC) regelmatig te controleren bij hondenrassen met een hoog risico (zoals Labradors en Golden Retrievers).
Hartproblemen (zeldzaam): Kan myocarditis of geleidingsblokkade veroorzaken.
Neurologische symptomen (zeldzaam): Kan epileptische aanvallen, gedragsveranderingen, enz. veroorzaken.
De diagnose van de chronische fase is uitdagender en de symptomen kunnen met tussenpozen optreden of worden verward met andere ziekten.

Diagnostisch plan (Diagnosis - How to test for lyme in dogs)

Tashikin® Lyme-antilichaam snelteststrip (Canine Lyme Disease Test)

Principe en voordelen

De Tashikin Lyme-antilichaam snelteststrip maakt gebruik van geavanceerde immunochromatografische technologie om snel en nauwkeurig specifieke antilichamen tegen *Borrelia burgdorferi* C6-peptide in honden serum-, plasma- of volbloedmonsters te detecteren. C6-antilichamen zijn belangrijke markers die vroeg na infectie worden geproduceerd en helpen bij een vroege diagnose. De test is eenvoudig te bedienen, vereist geen speciale apparatuur en de resultaten kunnen binnen 10 minuten worden afgelezen, waardoor hij bijzonder geschikt is voor snelle screening in de kliniek.

Technische parameters

Detectie-indicator: *Borrelia burgdorferi* C6-antilichamen
Type monster: Serum, plasma, antistollingsmiddel volbloed
Detectietijd: 10 minuten
Gevoeligheid: >95% (klinisch geverifieerd door het Veterinary College van de XX Universiteit, vergeleken met Western Blot)
Specificiteit: >98% (klinisch geverifieerd door het Veterinary College van de XX Universiteit, vergeleken met Western Blot)
Bewaarcondities: 2-30°C

Bedieningsprocedure

Interpretatie van testresultaten

Positief (+)

C6-antilichamen gedetecteerd, wat suggereert dat de hond mogelijk is geïnfecteerd met Borrelia burgdorferi. Een uitgebreide beoordeling is vereist in combinatie met klinische symptomen en blootstellingsgeschiedenis. Een positief resultaat kan jaren aanhouden, zelfs na behandeling.

Negatief (-)

Er zijn geen C6-antilichamen gedetecteerd. Let op de testvensterperiode (antilichamen zijn mogelijk nog niet geproduceerd binnen 2-5 weken na infectie). Als er een sterk klinisch vermoeden is, maar de test negatief is, wordt aanbevolen om de test na 2-4 weken te herhalen. Een negatief resultaat kan een chronische infectie in principe uitsluiten.

Belangrijke tips

Alle testresultaten moeten worden geïnterpreteerd in combinatie met klinische verschijnselen. Een positief antilichaam duidt alleen op een blootstellingsgeschiedenis. De volgende factoren moeten worden gecombineerd om een actieve infectie te beoordelen:

Klinische symptomen (zoals koorts, kreupelheid)
Blootstellingsrisico (geschiedenis van tekencontact, regionale prevalentie)
Testvenster (antilichamen kunnen worden gedetecteerd ≥3 weken na infectie)
Differentiële diagnose (andere ziekten zoals Ehrlichiose en immuungemedieerde artritis moeten worden uitgesloten)

Vergelijking met andere testmethoden

Testmethode	Testdoel	Snelheid	Kosten	Gebruiksgemak	Testvenster	Interpretatie van klinische betekenis
Tashikin sneltest (C6)	C6-antilichamen	Snel (10 minuten)	Gemiddeld	Zeer hoog	2-5 weken na infectie	Snelle screening, indicator van vroege infectie
ELISA (kwantitatief/kwalitatief)	Totale antilichamen/IgG/IgM	Gemiddeld-langzaam	Gemiddeld-hoog	Gemiddeld	3-6 weken na infectie	Kwantitatieve beoordeling van antilichaamniveaus, onderscheid tussen recente/verre infecties (IgM/IgG)
Western Blot	Verschillende antigeeneiwitten	Langzaam	Hoog	Laag	4-8 weken na infectie	Bevestigingstest, onderscheid tussen door vaccinatie geïnduceerde antilichamen en antilichamen van natuurlijke infectie
PCR	Pathogeen DNA	Gemiddeld-langzaam	Hoog	Laag	Vroege infectie	Directe detectie van pathogenen, maar lage positieve snelheid in bloed, gewrichtsvloeistof/huidmonsters zijn beter

Behandelingsrichtlijnen (Treatment - Best Lyme disease treatment for dogs)

Selectie van antibiotica

Voor honden met de ziekte van Lyme die klinische symptomen vertonen, wordt aanbevolen om een antibioticabehandeling te gebruiken.

Naam antibioticum	Aanbevolen dosis (hond)	Behandelingsduur	Voorzorgsmaatregelen
Doxycycline	10 mg/kg, PO, q12h	Minimaal 30 dagen	Voldoet aan de ACVIM-richtlijnen, let op toediening met voedsel om gastro-intestinale irritatie te verminderen, vermijd toediening met producten die calcium/magnesium bevatten
Amoxicilline	20 mg/kg, PO, q8-12h	Minimaal 30 dagen	Geschikt voor puppy's of honden die Doxycycline niet verdragen
Cefovecin	8 mg/kg, SC, eenmaal per 14 dagen	2-3 injecties	Langwerkend injectiemiddel, geschikt voor honden die moeilijk oraal kunnen worden toegediend

Het behandelplan moet worden geïndividualiseerd en aangepast op basis van de klinische respons. Of asymptomatische maar antilichaam-positieve honden behandeld moeten worden, blijft controversieel en het risico moet uitgebreid worden beoordeeld.

Behandelingsmonitoring

Tijdens de behandeling moet de verbetering van klinische symptomen (zoals kreupelheid, koortsvermindering) nauwlettend worden gevolgd.
Na het einde van de behandeling kunnen de symptomen terugkeren, de eigenaar moet hierover worden geïnformeerd.
Routinematige monitoring van het behandelingseffect door middel van antilichaamtiters wordt momenteel niet aanbevolen, omdat antilichamen kunnen aanhouden. Voor hondenrassen met een risico op nierziekte (zoals Labradors en Golden Retrievers) wordt aanbevolen om regelmatig urineonderzoek (UPC-test) uit te voeren om proteïnurie te controleren.

Preventieve maatregelen (Prevention)

Tekenbestrijding

Preventie het hele jaar door: De meest effectieve preventieve maatregel is het strikt uitvoeren van een tekenpreventieplan het hele jaar door.
Uitwendige antiparasitaire middelen: Gebruik tekenwerende middelen en insecticiden die bewezen effectief zijn (zoals spot-on, orale medicatie of halsbanden met fluralaner, afoxolaner, fipronil en andere ingrediënten).
Omgevingsbeheer: Ruim de tuin regelmatig op, maai het gazon, verwijder bladeren en verminder de broedomgeving van teken.
Inspectie: Inspecteer na buitenactiviteiten het hele lichaam van de hond zorgvuldig, vooral de gebieden achter de oren, oksels, liesstreek, tussen de tenen en andere gebieden waar teken zich gemakkelijk aan hechten, en verwijder de gevonden teken tijdig.

Vaccinatie

Er zijn vaccins tegen de ziekte van Lyme bij honden op de markt. De beslissing om te vaccineren moet gebaseerd zijn op een individuele risicobeoordeling (zoals de prevalentie in het woongebied, de levensstijl, enz.). Het wordt aanbevolen om de voor- en nadelen van het vaccin in detail met een dierenarts te bespreken.

Educatie van de eigenaar

Het is essentieel om het bewustzijn van de risico's en preventieve maatregelen van de ziekte van Lyme bij eigenaren van gezelschapsdieren te vergroten.

Tashikin Producten en ondersteuning

Tashikin zet zich in om dierenartsen nauwkeurige en betrouwbare diagnostische oplossingen voor de ziekte van Lyme te bieden. Onze Lyme-antilichaam snelteststrip heeft de volgende unieke voordelen:

De enige snelle test die C6-antigeen gebruikt: maakt onderscheid tussen natuurlijke infectie en vaccinatie-immuniteit
>99% consistentie met ELISA/Western Blot: klinisch geverifieerd door meerdere centra
Snelle resultaten in 10 minuten: geschikt voor onmiddellijke diagnose in de kliniek
Eenvoudige bediening: geen speciale apparatuur nodig, volbloed/serum/plasma kan worden getest

Oproep tot actie (CTA)

Bekijk alle producten Neem contact met ons op

Referenties en bronnen

Referenties

Centers for Disease Control and Prevention (CDC) - Lyme Disease Information
American Veterinary Medical Association (AVMA) - Lyme Disease Guidelines
Littman, M. P., et al. (2018). ACVIM consensus update on Lyme borreliosis in dogs and cats. Journal of Veterinary Internal Medicine, 32(3), 887-903.
Andere relevante onderzoeksartikelen of richtlijnen