تشخیص و پیشگیری از بیماری لایم سگ: راهنمای بالینی دامپزشکی

بیماری لایم سگ یک بیماری عفونی شایع و پیچیده است که توسط کنه ها منتقل می شود و تهدیدی جدی برای سلامت سگ ها است. تظاهرات بالینی متنوع و عوارض مزمن بالقوه آن، تشخیص بالینی را به چالش می کشد. Tashikin Animal Health متعهد به ارائه ابزارهای تشخیصی دقیق و قابل اعتماد برای کمک به دامپزشکان در شناسایی سریع و مدیریت موثر بیماری لایم و محافظت از سلامت حیوانات خانگی است. هدف این راهنما ارائه یک مرجع بالینی جامع بیماری لایم به همکاران دامپزشک است که تمام جنبه ها از اتیولوژی تا پیشگیری را پوشش می دهد.

بررسی اجمالی بیماری

اتیولوژی

بیماری لایم سگ عمدتاً توسط باکتری های متعلق به کمپلکس Borrelia burgdorferi sensu lato ایجاد می شود که در این میان Borrelia burgdorferi sensu stricto شایع ترین گونه بیماری زا در آمریکای شمالی است. این اسپیروکت از طریق گزش کنه های سخت آلوده منتقل می شود.

اپیدمیولوژی

بیماری لایم سگ در بسیاری از مناطق جهان، به ویژه در شمال شرقی و غرب میانه آمریکای شمالی و بخش هایی از اروپا، بومی است. بر اساس گزارش سالانه 2024 CAPC (شورای انگل حیوانات خانگی)، میزان مثبت بودن سرمی بیماری لایم سگ در برخی مناطق ایالات متحده به 15 تا 20 درصد می رسد. توزیع جغرافیایی آن ارتباط نزدیکی با زیستگاه کنه های ناقل اصلی (مانند Ixodes scapularis و Ixodes pacificus) دارد. اوج عفونت معمولاً در فصول گرم سال (اواخر بهار تا پاییز) که کنه ها فعال هستند رخ می دهد.

راه های انتقال

بیماری لایم عمدتاً از طریق گزش کنه های آلوده منتقل می شود. هنگامی که کنه به سگ می چسبد و از خون آن تغذیه می کند، اسپیروکت های بورلیا موجود در بزاق آن فرصت ورود به بدن سگ را پیدا می کنند. معمولاً کنه برای انتقال موثر پاتوژن باید 24 تا 48 ساعت یا بیشتر به بدن بچسبد و از آن تغذیه کند.

تظاهرات بالینی (Clinical Signs)

علائم فاز حاد (علائم شایع بیماری لایم در سگ ها)

تب: افزایش دمای بدن یک علامت اولیه شایع است.
لنگش: یکی از مشخص ترین علائم، معمولاً به صورت درد و لنگش مفصلی ناگهانی و انتقالی ("لنگش متغیر پا") ظاهر می شود. مفاصل ممکن است متورم و حساس به لمس شوند.
بزرگ شدن غدد لنفاوی: غدد لنفاوی موضعی نزدیک محل گزش کنه یا غدد لنفاوی سیستمیک ممکن است بزرگ شوند.
بی حالی، از دست دادن اشتها: سگ های بیمار ممکن است افسرده به نظر برسند و فعالیت کمتری داشته باشند.

فاز مزمن و عوارض (علائم مزمن بیماری لایم در سگ ها)

برخی از سگ ها ممکن است به بیماری لایم مزمن مبتلا شوند که علائم آن ممکن است ماه ها یا حتی سال ها ادامه یابد.
نفریت لایم (بیماری کلیوی لایم): یک عارضه جدی که به صورت پروتئینوری، آزوتمی، استفراغ، کاهش وزن و سایر علائم گلومرولونفریت ظاهر می شود و معمولاً پیش آگهی ضعیفی دارد. توصیه می شود نسبت پروتئین/کراتینین ادرار (UPC) به طور منظم در نژادهای پرخطر (مانند لابرادور و گلدن رتریور) بررسی شود.
مشکلات قلبی (نادر): ممکن است باعث میوکاردیت یا بلوک هدایتی شود.
علائم عصبی (نادر): ممکن است تشنج، تغییرات رفتاری و غیره رخ دهد.
تشخیص فاز مزمن چالش برانگیزتر است و علائم ممکن است به طور متناوب ظاهر شوند یا با سایر بیماری ها اشتباه گرفته شوند.

طرح تشخیص (تشخیص - چگونه بیماری لایم را در سگ ها آزمایش کنیم)

نوار تست سریع آنتی بادی بیماری لایم Tashikin® (تست بیماری لایم سگ)

اصل و مزایا

نوار تست سریع آنتی بادی بیماری لایم Tashikin از فناوری ایمونوکروماتوگرافی پیشرفته استفاده می کند که می تواند به سرعت و با دقت آنتی بادی های اختصاصی علیه پپتید C6 Borrelia burgdorferi را در نمونه های سرم، پلاسما یا خون کامل سگ تشخیص دهد. آنتی بادی C6 یک نشانگر کلیدی است که در اوایل عفونت تولید می شود و به تشخیص زودهنگام کمک می کند. این آزمایش دارای مزایایی مانند عملکرد ساده، عدم نیاز به تجهیزات خاص و خواندن نتایج در عرض 10 دقیقه است و به ویژه برای غربالگری سریع در کلینیک ها مناسب است.

پارامترهای فنی

شاخص های تشخیص: آنتی بادی C6 Borrelia burgdorferi
نوع نمونه: سرم، پلاسما، خون کامل ضد انعقاد
زمان تشخیص: 10 دقیقه
حساسیت: >95٪ (از نظر بالینی توسط دانشکده دامپزشکی دانشگاه XX تأیید شده است، در مقایسه با وسترن بلات)
ویژگی: >98٪ (از نظر بالینی توسط دانشکده دامپزشکی دانشگاه XX تأیید شده است، در مقایسه با وسترن بلات)
شرایط نگهداری: 2-30 درجه سانتیگراد

مراحل عملیاتی

تفسیر نتایج آزمایش

مثبت (+)

آنتی بادی C6 شناسایی شد که نشان می دهد سگ ممکن است به بورلیا بورگدورفری آلوده شده باشد. باید با علائم بالینی و سابقه قرار گرفتن در معرض آن به طور جامع قضاوت شود. نتیجه مثبت می تواند سال ها ادامه یابد و حتی پس از درمان نیز ممکن است باقی بماند.

منفی (-)

آنتی بادی C6 شناسایی نشد. باید به دوره پنجره آزمایش توجه شود (آنتی بادی ها ممکن است در 2-5 هفته پس از عفونت هنوز تولید نشده باشند). اگر از نظر بالینی به شدت مشکوک هستید اما آزمایش منفی است، توصیه می شود 2-4 هفته بعد دوباره آزمایش کنید. یک نتیجه منفی می تواند اساساً عفونت مزمن را رد کند.

نکته مهم

هر نتیجه آزمایشی باید در رابطه با تظاهرات بالینی تفسیر شود. مثبت بودن آنتی بادی فقط نشان دهنده سابقه قرار گرفتن در معرض است و برای قضاوت در مورد عفونت فعال باید عوامل زیر را در نظر گرفت:

علائم بالینی (مانند تب، لنگش)
خطر قرار گرفتن در معرض (سابقه تماس با کنه، شیوع منطقه ای)
پنجره زمانی آزمایش (آنتی بادی ها ≥3 هفته پس از عفونت قابل تشخیص هستند)
تشخیص افتراقی (باید سایر بیماری ها مانند ارلیشیوز، آرتریت با واسطه ایمنی و غیره را رد کرد)

مقایسه با سایر روش های تشخیص

روش تشخیص	هدف تشخیص	سرعت	هزینه	سهولت عملیات	دوره پنجره تشخیص	تفسیر اهمیت بالینی
تست سریع Tashikin (C6)	آنتی بادی C6	سریع (10 دقیقه)	متوسط	بسیار بالا	2-5 هفته پس از عفونت	غربالگری سریع، شاخص عفونت اولیه
ELISA (کمی/کیفی)	آنتی بادی کل/IgG/IgM	متوسط-آهسته	متوسط-بالا	متوسط	3-6 هفته پس از عفونت	ارزیابی کمی سطح آنتی بادی، تشخیص عفونت اخیر/قدیمی (IgM/IgG)
وسترن بلات	پروتئین های آنتی ژن متعدد	آهسته	بالا	کم	4-8 هفته پس از عفونت	آزمایش تشخیصی، تشخیص آنتی بادی های ناشی از واکسن و آنتی بادی های عفونت طبیعی
PCR	DNA پاتوژن	متوسط-آهسته	بالا	کم	اوایل عفونت	تشخیص مستقیم پاتوژن، اما میزان مثبت بودن در خون کم است، مایع مفصلی/نمونه پوست بهتر است

راهنمای درمان (درمان - بهترین درمان بیماری لایم برای سگ ها)

انتخاب آنتی بیوتیک

برای سگ های مبتلا به بیماری لایم که علائم بالینی نشان می دهند، استفاده از آنتی بیوتیک ها توصیه می شود.

نام آنتی بیوتیک	دوز توصیه شده (سگ)	دوره درمان	اقدامات احتیاطی
داکسی سایکلین (Doxycycline)	10 میلی گرم بر کیلوگرم، PO، q12h	حداقل 30 روز	مطابق با دستورالعمل های ACVIM، توجه داشته باشید که برای کاهش تحریک دستگاه گوارش با غذا مصرف شود و از مصرف همزمان با محصولات حاوی کلسیم/منیزیم خودداری شود.
آموکسی سیلین (Amoxicillin)	20 میلی گرم بر کیلوگرم، PO، q8-12h	حداقل 30 روز	برای توله سگ ها یا سگ هایی که داکسی سایکلین را تحمل نمی کنند مناسب است.
سفووسین (Cefovecin)	8 میلی گرم بر کیلوگرم، SC، هر 14 روز یک بار	2-3 تزریق	تزریق طولانی اثر، مناسب برای سگ هایی که مصرف خوراکی دارو برایشان دشوار است.

طرح درمان باید فردی باشد و بر اساس پاسخ بالینی تنظیم شود. اینکه آیا سگ های بدون علامت اما مثبت از نظر آنتی بادی نیاز به درمان دارند یا خیر، هنوز مورد بحث است و باید خطر را به طور جامع ارزیابی کرد.

نظارت بر درمان

در طول درمان، باید بهبود علائم بالینی (مانند رفع لنگش، تب) را از نزدیک زیر نظر داشت.
پس از پایان درمان، علائم ممکن است عود کنند، که باید به صاحب اطلاع داده شود.
در حال حاضر، نظارت معمول بر اثر درمان از طریق تیتر آنتی بادی توصیه نمی شود، زیرا آنتی بادی ها ممکن است همچنان وجود داشته باشند. برای نژادهای سگ در معرض خطر بیماری کلیوی (مانند لابرادور و گلدن رتریور)، توصیه می شود به طور منظم تجزیه و تحلیل ادرار (تست UPC) برای نظارت بر پروتئینوری انجام شود.

اقدامات پیشگیرانه (Prevention)

کنترل کنه

پیشگیری در تمام طول سال: موثرترین اقدام پیشگیرانه اجرای دقیق برنامه پیشگیری از کنه در تمام طول سال است.
داروهای ضد انگل خارجی: از مواد دافع و کشنده کنه که اثربخشی آنها ثابت شده است (مانند قطره ها، داروهای خوراکی یا قلاده های حاوی فلورالانر، آفولالانر، فیپرونیل و غیره) استفاده کنید.
مدیریت محیط زیست: به طور مرتب حیاط را تمیز کنید، چمن ها را کوتاه کنید، برگ های ریخته شده را جمع آوری کنید و محیط های پرورش کنه را کاهش دهید.
بازرسی: پس از فعالیت در فضای باز، کل بدن سگ، به ویژه پشت گوش، زیر بغل، کشاله ران، بین انگشتان پا و سایر قسمت هایی که کنه ها به راحتی به آن می چسبند را به دقت بررسی کنید و کنه های یافت شده را به موقع بردارید.

واکسیناسیون

واکسن هایی برای بیماری لایم سگ در بازار وجود دارد. تصمیم گیری در مورد واکسیناسیون باید بر اساس ارزیابی خطر فردی (مانند شیوع در منطقه محل سکونت، سبک زندگی و غیره) باشد. توصیه می شود در مورد مزایا و معایب واکسن با دامپزشک مشورت کنید.

آموزش صاحب

افزایش آگاهی صاحبان حیوانات خانگی از خطرات و اقدامات پیشگیرانه بیماری لایم بسیار مهم است.

محصولات و پشتیبانی Tashikin

Tashikin متعهد به ارائه راه حل های تشخیصی دقیق و قابل اعتماد بیماری لایم به دامپزشکان است. نوار تست سریع آنتی بادی بیماری لایم ما دارای مزایای منحصر به فرد زیر است:

تنها تست سریع با استفاده از آنتی ژن C6: می تواند عفونت طبیعی را از ایمنی واکسن متمایز کند
سازگاری با ELISA/وسترن بلات >99%: از نظر بالینی در چندین مرکز تأیید شده است
نتایج سریع در 10 دقیقه: مناسب برای تشخیص فوری در کلینیک
عملکرد ساده: بدون نیاز به تجهیزات خاص، خون کامل/سرم/پلاسما قابل تشخیص است

فراخوان اقدام (CTA)

مشاهده همه محصولات با ما تماس بگیرید

مراجع و منابع

مراجع

Centers for Disease Control and Prevention (CDC) - Lyme Disease Information
American Veterinary Medical Association (AVMA) - Lyme Disease Guidelines
Littman, M. P., et al. (2018). ACVIM consensus update on Lyme borreliosis in dogs and cats. Journal of Veterinary Internal Medicine, 32(3), 887-903.
سایر مقالات یا دستورالعمل های تحقیقاتی مرتبط